Analiza techniki pływania – Marcin 19.06.13

Do wideoanalizy techniki pływania różni trenerzy podchodzą w różny sposób. Moje podejście i przykładowy format analizy wideo poniżej (dalsza, bardziej szczegółowa analiza po kliknięciu „czytaj dalej”):

Tempo i wskaźniki

Legenda:
t – czas na 25 m
V – średnia prędkość
cykle – ilość cykli na dystansie 25 m (1 cykl = 2 ruchy)
SSR – frekwencja pływania, czyli ilość cykli/min.
DPS – długość kroku pływackiego, czyli dystans pokonywany podczas jednego cyklu

Stosunkowo mała różnica między pływaniem wolno, a średnio może sugerować problemy z kontrolą i różnicowaniem tempa. Oba dystansy pokonane były praktycznie w podobny sposób, za czym przemawiają wartości wskaźników oraz analiza wideo. Przyspieszenie do tempa maksymalnego wiązało się ze znacznym skróceniem kroku pływackiego oraz zwiększeniem frekwencji – dużo bardziej gwałtownym, niż wynikałoby z wzrostu prędkości.

Jak ćwiczyć?
– pływanie na treningu dystansów o różnej długości, kontrolując czas  i celując podczas płynięcia w z góry zaplanowane tempo;
– podczas szybkiego pływania, kontrolowanie długości kroku pływackiego, np. przez liczenie i minimalizowanie ilości cykli na dystansie (przy utrzymywaniu wysokiej prędkości);

Pozycja w wodzie

Zdecydowanie najwyraźniejszym i najistotniejszym błędem technicznym do wyeliminowania jest złe ustawienie ciała w wodzie – opadające biodra. W idealnym, książkowym przypadku całe ciało powinno leżeć płasko i wysoko na wodzie. Oznacza to, że głowa, ramiona, biodra, kolana i stopy powinny znajdować się na tym samym poziomie. W tym przypadku ciało jest ustawione pod dużym kątem w stosunku do powierzchni wody i ten znaczny kąt natarcia zwiększa znacznie opory wody – w szczególności opór czołowy związany z powierzchnią przekroju poprzecznego.

Jak ćwiczyć?
– odbicia z dna (w seriach po 5-10 powtórzeń), z dwiema, lub jedną ręką za głową. Poszukiwanie stabilnej i opływowej sylwetki;
– nogi do kraula z rękoma splecionymi z przodu, oddech brany przez przód. Istotą ćwiczenia jest utrzymanie stabilności korpusu bez podpierania się rękoma z przodu (jednocześnie pilnując wysokiej pozycji na wodzie);
– pływanie na samych nogach bez deski, w różnych pozycjach: na brzuchu, boku, grzbiecie, z rękoma w różnych pozycjach: za głową, przy biodrach. Ponownie priorytetem powinna być wysoka pozycja na wodzie;
– pływanie na ramionach do kraula, z nogami skrzyżowanymi, lub związanymi gumą. Przenoszenie ciężaru ciała do przodu, wymusi wyniesienie nóg do góry.

Praca nóg – amplituda i ugięcie w kolanie

Analiza techniki pływania pokazała, dużą rozpiętość pracy nóg (nogi powinny kopać wyłącznie w obrębie bioder – każde wyjście poza ten obrys to niepotrzebny opór). W pewnym stopniu wynika to z wcześniej opisanego opuszczania bioder – stopy chcą kopać blisko powierzchni, podczas gdy kolana pozostają głęboko pod wodą.

Z tego samego powodu kopnięcie nóg pochodzi z kolana, a nie z biodra. Noga cofana jest przez zgięcie kolana, podczas gdy ruch ten powinien pochodzić wyłącznie z otwarcia biodra.

Jak ćwiczyć?
– praca nóg w pionie z nastawieniem na bardzo ciasną pracę nóg, otwieranie biodra i wyprostowanie sylwetki;
– nogi do kraula/grzbietu bez deski w różnych pozycjach (patrz wyżej). Nastawienie na ciasną i rytmiczną pracę nóg;
– nogi w pionie;

Praca nóg – nożycowanie

Drugi problem w prawidłowej pracy nóg wynika głównie z mało stabilnej sylwetki podczas rotacji barków i brania oddechu. Brak stabilności wymusza poszukiwanie dodatkowej równowagi, co manifestuje się wypuszczeniem nogi na zewnątrz, daleko poza obrys bioder. Dodatkowo jest to noga mocno ugięta w kolanie.

Kolejnym błędem wpływającym na osłabienie stabilności w wodzie i pogłębianie nożycowania jest zadzieranie głowy do góry podczas oddychania. Duża objętość głowy nad wodą, jeszcze bardziej „wciska” ciało pod wodę i zmusza do poszukiwania równowagi w każdy dostępny sposób.

Bezpośrednim skutkiem wypuszczania nogi w bok jest nożycowanie (zdjęcie poniżej), które stawia znaczne opory w wodzie i praktycznie wytraca całą wypracowaną do tej pory prędkość. Rozpiętość pracy nóg w tym momencie waha się w granicach 80-90 cm.

Jak ćwiczyć?
(dokładając do ćwiczeń na poprawną pracę nóg opisaną powyżej)
– nogi do kraula, jedna ręka z przodu, druga przy biodrze. Wdech przez rotację, bez odrywania głowy od ręki z przodu. Powrót do pływania płasko na klatce piersiowej;
– nogi do kraula na boku, głowa skierowana w kierunku dna basenu. Duża rotacja barków przez cały czas trwania ćwiczenia, oddech przez skręt głowy w bok.

Podpieranie ręką

Podpieranie ręką z przodu to kolejny ze skutków słabej stabilności tułowia podczas rotacji barków, opisywanej powyżej. Duża część początkowej fazy pociągnięcia służy w związku z tym podpieraniu a nie napędzaniu. Podpieranie ma miejsce głównie podczas oddychania.

Jak ćwiczyć?
– suwak z deską i bez deski, z akcentem na odciążenie ręki podpierającej z przodu;
– przekładanka z oddechem bezpośrednio po przełożeniu rąk, upewniając się, że głowa leży nisko na wodzie, a przednia ręka jest całkowicie odciążona;
– kraul jednoręki, czyli dokładanka z rękoma przy biodrach;

Napisane przez: Paweł Rurak

Zobacz też:
Analiza wideo techniki pływania